Artykuł pochodzi z nieistniejącego bloga dwóch adwokatów pt. Blog dla mężczyzn.
Post nie ma na celu przywłaszczania sobie cudzej własności intelektualnej. Autor pozwolił sobie dodać zapisany tekst, który został usunięty z sieci a jego autorzy mieli problemy natury zawodowej dlatego ich nazwiska nie są wymienione.
Powszechnie dostępnych jest wiele różnego rodzaju źródeł informacji na temat relacji pomiędzy ojcem a synem lub pomiędzy ojcem a córką. Formułuje się tam różnego rodzaju zalecenia, dotyczące postępowania mężczyzny w stosunku do jego dziecka w rodzaju „buduj jego poczucie wartości, kochaj jego matkę, bądź dostępny, poświęć mu czas, określ granice dopuszczalnego postępowania, rozmawiają z dzieckiem często, bądź bezpieczną przystanią dla jego emocji”.
Chciałbym zwrócić uwagę na aspekt stosunków pomiędzy ojcem a dzieckiem, niezależnie od jego płci, który nie jest moim zdaniem wystarczająco w tych źródłach zaznaczony. Istnieje cała rzesza ojców, którzy uczestniczą w wychowaniu swoich dzieci w sposób właściwy. Ich zachowanie przyczynia się do tego, że ich dzieci są szczęśliwe. Jest jednak niemała grupa mężczyzn, którzy nie spełniają swojej roli jako ojcowie. Niekiedy nadużywają swojej pozycji ojca w sposób drastyczny. Niektórzy z nich czynią tak z rozmysłem, inni postępują nieświadomie z przekonaniem, że ich zachowanie jest uzasadnione i właściwe. W ten czy inny sposób zawodzą. Do grupy tej przynależą mężczyźni w różnym wieku, z różnym wykształceniem, z różnym poziomem zamożności i odmiennym od siebie światopoglądem.
Wspólnym mianownikiem dla tych mężczyzn jest, iż nie rozumieją w wystarczającym stopniu znaczenia wpływu własnego, codziennego zachowania na życie swojego dziecka. Zachowania mężczyzn, będące przejawem takiej postawy, ujawniają się niezależnie od wieku ich dziecka. Mają one najróżniejszy charakter. Niektóre z nich można określić jako skrajne i bulwersujące. Inne można uznać za przejaw braku doświadczenia życiowego lub brak należytego kontaktu z rzeczywistością i utrzymywania we własnej świadomości wyidealizowanego obrazu świata. Dla przykładu można wskazać kilka tylko przypadków. Pewien ojciec za przyzwoleniem matki karał swoje kilkuletnie dziecko w ten sposób, że na wiele godzin zamykał je w tapczanie. Z drugiej strony dziecko to obserwowało zachowania matki, która stosowała przemoc fizyczną w stosunku do tego mężczyzny zawsze, gdy miał on odmienne od niej zdanie na jakiś temat. Na zewnątrz ludzie ci uchodzili za wzorowe małżeństwo. Inny mężczyzna często dopuszczał do gwałtownie przebiegających awantur ze swoją żoną, podczas których wyzywał ją, bił i upokarzał (z wzajemnością) w obecności dziecka. Inny z kolei mężczyzna nie miał w małżeństwie prawie nigdy własnego zdania i pełnił w nim rolę popychadła i wyrobnika, który poza pracą zawodową zajmował się wszelkimi pracami i obowiązkami domowymi oraz na porządku dziennym znosił izolowanie go od własnego dziecka ponieważ uważał, „że tak trzeba, że trzeba się poświecić”. Innym przypadkiem był ojciec ciągle nieobecny w życiu dziecka, który żywił przekonanie, że nie musi uczestniczyć aktywnie w jego wychowaniu, ponieważ jego rola polega w zasadzie wyłącznie na zarabianiu na utrzymanie rodziny. Innym, wcale nierzadkim przypadkiem jest ojciec, który usiłuje, nie zdając sobie z tego sprawy, rozwiązać traumy z dzieciństwa, spowodowane przez własnych rodziców, wykorzystując do tego nieświadomie własne dziecko. Kolejny przypadek to ojciec, który zawstydza a niekiedy upokarza dziecko zarówno w obecności innych osób jak i na osobności. Jeszcze inny przypadek to mężczyzna, który bez wystarczającego dobrego poznania swojej partnerki decyduje się na posiadanie z nią potomstwa, w wyniku czego dziecko urodzone z takiego związku znajduje się w sytuacji ciągłego napięcia, braku miłości, wzajemnych oskarżeń i niespełnionych oczekiwań obojga rodziców albo wręcz w sytuacji, w której kobieta, która cierpi na zaburzenia emocjonalne, staje się matką właśnie dzięki nieodpowiedzialnemu mężczyźnie. Mężczyzna, o ile decyduje się na pozostawanie w związku z taką kobietą, powinien w pierwszej kolejności starać się jej pomóc i zmotywować do leczenia w odpowiedni dla danego przypadku sposób, nie zaś postępować impulsywnie i pochopnie, płodząc z nią dziecko i licząc na to, że posiadanie dziecka pomoże rozwiązać problemy takiej pary.
W żadnym razie nie twierdzę, że którykolwiek z czytelników należeć będzie lub należy do tych mężczyzn, którzy niewłaściwie wychowują swoje dzieci. Zwracam natomiast uwagę na to, że takie przypadki się zdarzają a nie powinny.
Wychowanie dziecka jest jednym z najważniejszych zadań, które stoi przed mężczyzną.
Czynnikiem, którego znaczenie chciałbym podkreślić, czynnikiem nie do przecenienia, który wywołuje ogromny wpływ na świadomość dziecka, na jego życie emocjonalne, poczucie własnej wartości, sposób myślenia o samym sobie, a w rezultacie na to, czy syn lub córka będą mogli już jako ludzie dorośli prowadzić szczęśliwe, pełne, satysfakcjonujące życie, jest relacja pomiędzy mężczyzną a jego partnerką – matką dziecka.
Jest kwestią o kluczowym znaczeniu aby mężczyzna rozumiał, iż zarówno to, w jaki sposób w różnych sytuacjach życia codziennego, jak i wyjątkowych traktuje swoją partnerkę, oraz to, w jaki sposób ona traktuje jego, może mieć wpływ na stworzenie u dziecka wzorca, według którego będzie ono postępować w przyszłości, zarówno przy wyborze swojego partnera czy partnerki, jak i później, w związku z nim.
Istotne jest aby zrozumieć, że wzorzec, według którego dziecko już jako osoba dorosła zachowywać będzie się w związku, zostanie utrwalony w podświadomości tego dziecka właśnie przez jego rodziców. Dla treści, które wypełnią ten wzorzec, będzie miało znaczenie nie to, co każdy z jego rodziców mówi, jakie poglądy głosi i co deklaruje, ale przede wszystkim to, w jaki sposób zachowuje się w stosunku do drugiego rodzica. Dla dziecka znaczenie będzie miał bowiem dostrzegalny za pomocą jego zmysłów aspekt stosunków między jego ojcem a matką. Dziecko nie będzie analizować przyczyn zachowania rodzica. Będzie tego zachowania doświadczać i je absorbować.
Tak więc mężczyzno (i kobieto), zwróć uwagę nie tylko na to, co mówisz ale na to, w jaki sposób się zachowujesz albo zamierzasz zachowywać w stosunku do matki (ojca) swojego dziecka.
Niewłaściwe zachowanie jednego rodzica w stosunku do drugiego może powodować różnego rodzaju problemy w późniejszym życiu dziecka. Dziecko, już jako osoba dorosła, może wiązać się z partnerem przypominającym tego z rodziców, który swoim zachowaniem wywołał uraz w psychice dziecka aby na poziomie podświadomym próbować rozwiązać swój niezałatwiony problem, właśnie za pomocą związku z taką osobą.
Obiektywnie szkodliwe i niedopuszczalne zachowania, które podejmuje jeden z rodziców, mogą stanowić w umyśle dziecka normę, którą realizować będzie jako osoba dorosła. Dla przykładu, jeżeli jeden z rodziców odnosi się na porządku dziennym z brakiem szacunku do drugiego z rodziców, wówczas zachowanie takie może zostać zakodowane w podświadomości dziecka jako normalne i może być powielane w życiu dorosłym. Jeżeli relacja między rodzicami dziecka nie będzie opierać się na miłości, wówczas jest prawdopodobne, że ich dziecko za normę uzna tego rodzaju relację, do istnienia której nie potrzeba miłości i taki właśnie związek będzie tworzyć jako osoba dorosła. Jeżeli dziecko doświadczać będzie obrazu relacji między rodzicami, w których pojawiała się przemoc fizyczna lub psychiczna, wówczas może wprawdzie świadomie dystansować się od tego rodzaju postaw, jednak ukształtowana na poziomie podświadomym norma zachowania wpływać będzie na to, że dziecko w późniejszym życiu może stosować przemoc w stosunku do swojego partnera lub wiązać się z takim partnerem, który będzie ją stosował.
W przypadku dziewczynki postępowanie ojca decydować będzie o wyborze przez nią partnera do związku, zaś postępowanie matki wpłynie na jej własny wzorzec postępowania w stosunku do partnera.
Mężczyzna musi sobie więc odpowiedzieć na dwa pytania. Czy jego własne zachowanie w stosunku do matki dziecka jest właściwe oraz czy chce zwiększać prawdopodobieństwo aby jego córka w przyszłości związała się z kimś podobnym do niego w tym znaczeniu, iż będzie się on zachowywał w stosunku do niej tak, jak ów ojciec w stosunku do swojej partnerki.
Czy na tym polegać ma według niego szczęśliwe życie jego córki?
Analogicznie przedstawia się wpływ i znacznie zachowania ojca na syna.
Co z tego wynika?
Wszyscy znają przysłowie, że aby kogoś poznać, trzeba zjeść z nim beczkę soli. Zarówno mężczyzna jak i kobieta, zanim zdecydują się na posiadanie potomstwa, powinni możliwie jak najlepiej poznać osobę potencjalnego rodzica. Wymaga to nie tylko dłuższego czasu ale i wspólnego uczestniczenia w różnych sytuacjach, wspólnego gromadzenia doświadczeń. Nie zaszkodzi, a może pomóc poznanie środowiska rodzinnego, z którego pochodzi przyszły partner i rodzic. Jeżeli mężczyzna nabiera wątpliwości co do zachowania swojej partnerki albo do zachowania własnego w stosunku do niej, powinien te wątpliwości bezwzględnie wyjaśnić zanim dziecko zostanie poczęte. Czasami aby wątpliwości te wyjaśnić nie wystarczą chęci i konieczna może być pomoc specjalisty. Zawsze konieczna jest bezwzględna uczciwość w stosunku do samego siebie.